Καρδιακή Ανεπάρκεια: Αίτια, Συμπτώματα και Αντιμετώπιση

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια χρόνια και προοδευτική πάθηση, κατά την οποία η καρδιά αδυνατεί να αντλήσει και να στείλει αρκετό αίμα στο σώμα, ώστε να καλύψει τις μεταβολικές του ανάγκες. Πρόκειται για μια σοβαρή κατάσταση που επιδεινώνεται με την
πάροδο του χρόνου, με διαφορετικούς ρυθμούς σε κάθε ασθενή.

Επιδημιολογία

Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, με τη συχνότητά της να αυξάνεται με την ηλικία. Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 200.000 ασθενείς, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται 30.000 νέες περιπτώσεις. Η
πρόγνωσή της είναι σοβαρή, καθώς η επιβίωση των ασθενών με τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια στα 4 έτη δεν ξεπερνά το 50%.

Αίτια Καρδιακής Ανεπάρκειας

Η πάθηση μπορεί να προκληθεί από διάφορες καρδιακές και μη καρδιακές καταστάσεις, όπως:

• Στεφανιαία νόσος και έμφραγμα του μυοκαρδίου
• Βαλβιδοπάθειες
• Αρρυθμίες
• Μυοκαρδιοπάθειες και μυοκαρδίτιδα
• Αρρύθμιστη υπέρταση
• Συγγενείς καρδιοπάθειες
• Χρόνιες παθήσεις των πνευμόνων
• Διαταραχές του θυρεοειδούς
• Αναιμία
• Κατάχρηση αλκοόλ ή τοξικών ουσιών

Συμπτώματα Καρδιακής Ανεπάρκειας

Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δύσπνοια (στην κόπωση ή και στην ηρεμία)
• Εύκολη κόπωση και μείωση της αντοχής
• Ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών
• Οιδήματα στα κάτω άκρα και στην κοιλιακή χώρα
• Αύξηση σωματικού βάρους λόγω κατακράτησης υγρών
• Ζάλη, λιποθυμία και μείωση συγκέντρωσης
• Νυχτερινή διούρηση
• Ανορεξία και τάση για εμετό

Ταξινόμηση της Καρδιακής Ανεπάρκειας (NYHA Classification)

Η σοβαρότητα της πάθησης ταξινομείται σε τέσσερις κατηγορίες, σύμφωνα με την New York Heart Association (NYHA):

• Κλάση Ι: Χωρίς περιορισμούς στη φυσική δραστηριότητα.
• Κλάση ΙΙ: Ήπιος περιορισμός – κόπωση και δύσπνοια σε έντονη δραστηριότητα.
• Κλάση ΙΙΙ: Σημαντικός περιορισμός – συμπτώματα σε ήπια δραστηριότητα.
• Κλάση IV: Συμπτώματα ακόμα και σε ηρεμία, αδυναμία εκτέλεσης δραστηριοτήτων.

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται σε συνδυασμό ιστορικού, κλινικής εξέτασης και ειδικών εξετάσεων, όπως:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ακτινογραφία θώρακος
• Αιματολογικές εξετάσεις (BNP/NT-proBNP)
• Υπερηχοκαρδιογράφημα (Triplex καρδιάς)

Αντιμετώπιση και Θεραπεία

Η θεραπευτική προσέγγιση έχει ως στόχο:

• Την πρόληψη επιδείνωσης της νόσου
• Τη βελτίωση της ποιότητας ζωής
• Τη μείωση νοσηλειών
• Την παράταση της επιβίωσης

Μη φαρμακευτική προσέγγιση

• Υγιεινή διατροφή (περιορισμός αλατιού)
• Διακοπή καπνίσματος και μείωση αλκοόλ
• Ρύθμιση σωματικού βάρους και άσκηση
• Προσεκτική διαχείριση υγρών

Φαρμακευτική αγωγή

• Διουρητικά (μείωση κατακράτησης υγρών)
• Αναστολείς ΜΕΑ ή ανταγωνιστές υποδοχέων αγγειοτενσίνης
• Β-αναστολείς
• Ανταγωνιστές αλδοστερόνης
• Νεότερες θεραπείες (π.χ. αναστολείς SGLT2)

Επεμβατικές και Χειρουργικές Θεραπείες

• Βηματοδότες και συσκευές καρδιακού επανασυγχρονισμού
• Εμφυτεύσιμοι απινιδωτές (ICD) για πρόληψη αιφνίδιου θανάτου
• Μηχανικές συσκευές υποβοήθησης της καρδιάς (LVAD)
• Μεταμόσχευση καρδιάς σε επιλεγμένους ασθενείς τελικού σταδίου

Συμπέρασμα

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια σοβαρή και εξελισσόμενη πάθηση, αλλά με έγκαιρη διάγνωση, σωστή θεραπεία και αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι ασθενείς μπορούν να επιτύχουν καλύτερη ποιότητα ζωής και μεγαλύτερη επιβίωση. Η τακτική παρακολούθηση από καρδιολόγο είναι απαραίτητη για την έγκαιρη ανίχνευση επιδείνωσης και τη βέλτιστη διαχείριση της πάθησης.