Στεφανιαία Νόσος: Αιτίες, Διάγνωση και Αντιμετώπιση
Η στεφανιαία νόσος είναι μια χρόνια πάθηση που επηρεάζει τις στεφανιαίες αρτηρίες, δηλαδή τα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα και οξυγόνο. Προκαλείται από την προοδευτική εναπόθεση αθηρωματικού υλικού στα τοιχώματα των αρτηριών, μια διαδικασία που ξεκινά από τη νεαρή ηλικία και εξελίσσεται σταδιακά, συχνά χωρίς συμπτώματα μέχρι την εκδήλωση ενός σοβαρού καρδιακού επεισοδίου, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Παράγοντες Κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου διακρίνονται σε:
- Μη τροποποιήσιμους, όπως η ηλικία, το φύλο (οι άνδρες έχουν υψηλότερο κίνδυνο) και το κληρονομικό ιστορικό.
- Τροποποιήσιμους, δηλαδή παράγοντες στους οποίους μπορούμε να παρέμβουμε, όπως:
– Κάπνισμα
– Αρτηριακή υπέρταση
– Δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη)
– Σακχαρώδης διαβήτης
– Παχυσαρκία και καθιστική ζωή
Όσο περισσότεροι παράγοντες συνυπάρχουν, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου. Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία συστήνει τη χρήση του εργαλείου HeartSCORE για την εκτίμηση του κινδύνου, με ειδική προσαρμογή για τον ελληνικό πληθυσμό.
Συμπτώματα και Εκδηλώσεις
Η στεφανιαία νόσος μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως:
- Ασυμπτωματική φάση, όπου η νόσος εξελίσσεται χωρίς εμφανή σημάδια.
- Σταθερή στηθάγχη, δηλαδή θωρακικός πόνος που εμφανίζεται κατά την προσπάθεια και υποχωρεί με ξεκούραση.
- Ασταθής στηθάγχη, που μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα.
- Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
- Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος, ως σοβαρή επιπλοκή σε προχωρημένα στάδια τηςνόσου.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε μια σειρά εξετάσεων, όπως:
- Κλινική εξέταση και λήψη ατομικού και οικογενειακού ιστορικού
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Δοκιμασία κόπωσης ή άλλες δοκιμασίες ισχαιμίας (stress echo, σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, stress MRI)
- Αξονική στεφανιογραφία ή καρδιακός καθετηριασμός (κλασική στεφανιογραφία)
Αντιμετώπιση και Θεραπεία
Η θεραπευτική προσέγγιση εξατομικεύεται και εξαρτάται από τη σοβαρότητα της νόσου, τη συνολική καρδιακή λειτουργία και τα συμπτώματα του ασθενούς. Περιλαμβάνει:
- Τροποποίηση τρόπου ζωής
– Διακοπή καπνίσματος
– Υγιεινή διατροφή και απώλεια σωματικού βάρους
– Τακτική αερόβια άσκηση - Φαρμακευτική αγωγή
– Αντιυπερτασικά
– Αντιθρομβωτικά
– Στατίνες για μείωση της χοληστερόλης - Επεμβατικές θεραπείες
– Αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent, για τη διάνοιξη των στενωμένων αρτηριών.
– Αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass), όταν οι στενώσεις είναι εκτεταμένες.
Η επιλογή της κατάλληλης επεμβατικής θεραπείας γίνεται έπειτα εκτίμηση της βαρύτητας της στεφανιαίας νόσου, της συνολικής καρδιακής λειτουργίας, των συμπτωμάτων του ασθενούς και φυσικά με εξατομίκευση της θεραπείας με ορθή λήψη του ιστορικού, συνεκτίμηση όλων των συννοσηροτήτων του ασθενούς.Είναι μια απόφαση που πρέπει να ληφθεί με τη σύμφωνη γνώμη του ασθενούς αφού γίνουν κατανοητά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε μεθόδου και βάση των ευρωπαϊκών κατευθυντήριων οδηγιών.
Η Σημασία της Πρόληψης
Η στεφανιαία νόσος είναι μια σοβαρή αλλά προλήψιμη πάθηση. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και η τακτική παρακολούθηση από τον καρδιολόγο είναι το κλειδί για την προστασία της καρδιάς.
Αν έχετε κάποιον από τους παράγοντες κινδύνου ή παρουσιάζετε συμπτώματα, μην αμελείτε τον έλεγχο της καρδιακής σας υγείας. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση μπορούν να αποτρέψουν σοβαρές επιπλοκές και να σας προσφέρουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
